Wat betekent Pride nou echt?

Voor Raymi betekent zijn rol als Pride-ambassadeur meer dan alleen een symbolische titel. Hij vult deze rol in vanuit zijn afkomst, als iemand met Curaçaose roots. "Er zijn heel weinig mensen uit Curaçao die een gezicht kunnen zijn van onze Nederlandse queer gemeenschap," legt hij uit. Dit jaar werd het eerste same-sex huwelijk in Curaçao voltrokken, een belangrijke mijlpaal. Raymi benadrukt het belang van zichtbaarheid in de media voor mensen met een Curaçaose achtergrond die strijden voor representatie.

Elk jaar organiseert Raymi een evenement voorafgaand aan Pride, waarin hij verdieping zoekt in de ervaring van het queer zijn. Dit kan een talkshow zijn of een filmvertoning met een nagesprek. "Ik wil verschillende stemmen horen, ook van mensen die er juist tegen zijn, om daarmee in gesprek te gaan," zegt hij. Het gaat hem om meer dan alleen feestvieren: "De media richt zich voornamelijk op de feesten, maar wij zijn veel meer dan dat."

Raymi beschrijft Pride als een verlenging van wie hij is, een moment om trots te zijn op wie je bent. "Toen de Pride begon, was ik heel jong. Het begon nogal obsceen, maar het is sindsdien gegroeid naar trots, zoals het woord zelf al zegt," vertelt hij. Acht of negen jaar geleden werd het woord ‘gay’ van Pride verwijderd om inclusiever te zijn. Voor Raymi draait Pride om zelfliefde en blij zijn met wie je bent, wat geldt voor mensen van verschillende seksualiteiten en genderidentiteiten.

‘Dat gedoe op die boten’

Als het gaat om de representatie van Pride en de LGBTQ+ gemeenschap in de media, vindt Raymi dat er weinig veranderd is. "De afgelopen jaren krijgt Pride Amsterdam veel kritiek dat het alleen maar een feest zou zijn. Maar de media negeert de verdiepende programma’s die voorafgaand aan de Canal Parade plaatsvinden. Lezingen, voorstellingen, films… Waardevolle initiatieven die inzicht bieden." legt hij uit. Volgens Raymi wordt het verdiepende aspect van Pride niet interessant genoeg bevonden door de media, wat hij als een gemiste kans ziet. Raymi gelooft namelijk niet dat de huidige manier waarop Pride in de media wordt gepresenteerd de acceptatie bevordert. Hij merkt op dat wanneer mensen slechts de Canal Parade zien, ze geen volledig beeld hebben van wat Pride inhoudt. "Als je inhoudelijk meer laat zien, kan er meer acceptatie komen. Mensen hebben het nu over ‘dat gedoe op de boten’ en als ik daarop reageer dat Pride veel meer dan dat is, dan weten veel mensen dat niet." zegt hij. Mensen zijn zich vaak niet bewust van de diepere betekenis van Pride, wat volgens hem bijdraagt aan een oppervlakkige perceptie.

Klaar met zoeken naar acceptatie

In zijn werk brengt Raymi onderwerpen zoals gender en seksualiteit naar voren, bijvoorbeeld in het stuk Gendermonologen. Hij richt zich op zowel de LGBTQ+ gemeenschap als mensen buiten die gemeenschap. Voor de gemeenschap is het volgens Raymi een vorm van empowerment om een voorstelling te zien waarin hun plek wordt opgeëist. Maar hij wil ook een ander publiek aanspreken en hen confronteren met de vraag wat ze werkelijk doen voor de gemeenschap. "Het is geen kwestie van geaccepteerd worden, we zijn hier en je hebt er maar mee te dealen," zegt hij krachtig.

Raymi is kritisch over de representatie van de LGBTQ+ gemeenschap, vooral voor mensen van kleur, op televisie. "Er is amper representatie voor de LGBTQ+ gemeenschap als geheel, laat staan voor queers van kleur. De meeste queer gerelateerde programma’s zijn voornamelijk wit. Ik heb nog nooit gezien dat er iets op tv of film is, waarbij ‘black queerness’ in de hoofdrol staat. Laatst zag ik dat er vanuit jullie een fantastische documentaire uit is gekomen, Kokomo City. Toen ik dat zag, dacht ik ‘EINDELIJK!’ Als Omroep ZWART dat niet zou uitzenden, kan ik me niet bedenken welke andere omroep dat zou doen. Dat soort dingen, zie je verder gewoon niet." benadrukt hij.

Hoewel er enkele goed bedoelde programma’s zijn, worden deze vaak gepresenteerd door heteroseksuele mannen, wat volgens Raymi niet bijdraagt aan authentieke representatie. Hij pleit voor content waarin mensen unapologetically queer kunnen zijn, zonder te moeten zoeken naar goedkeuring. ‘Eeuwige underdogprogramma’s waarin wij zoeken naar acceptatie van de heteronormatieve samenleving, daar heb ik moeite mee. Ik denk dat we meer uit die bubbel moeten gaan en onze focus verplaatsen naar content waar men onbeschaamd queer is.’

Meer dan alleen queer

Raymi bekritiseert ook de manier waarop LGBTQ+ personen worden gerepresenteerd in Nederlandse fictie. Hij haalt zijn ervaringen in Amerika aan, waar hij de serie Queer as Folk ontdekte, een serie waarin homoseksuele karakters niet alleen vanwege hun seksualiteit werden neergezet. In Nederland ziet hij een gebrek aan dergelijke series. "Queer as Folk was een serie met een voornamelijk homoseksuele karakters, waar het plot niet per se gefocust is op hun geaardheid. Zo’n serie wou ik ook maken, een serie zoals elke andere serie, maar dan met queer mensen. Het idee kwam echter maar niet van de grond; omroepen vinden de doelgroep daarvoor te klein. Dus queer series zijn er gewoon niet in Nederland." vertelt Sambo. Hij hekelt het feit dat queer acteurs zich nog steeds lenen voor rollen die stereotyperend zijn, omdat dit een bepaalde cyclus rondom queer representatie in leven houdt. "Ik snap dat er brood op de plank moet komen, maar daarmee houden ze wel een bepaald systeem in stand. Zolang queer acteurs ja blijven zeggen tegen dat soort rollen als de gay best friend of een over de top parodie versie van een homo, zal er nooit verandering plaatsvinden. Je kan niet klagen over achtergesteld en gestereotypeerd worden, terwijl je daar zelf aan bijdraagt," concludeert hij.

Raymi Sambo blijft zich inzetten voor betere representatie en bewustwording, zowel in zijn werk als in zijn rol als Pride-ambassadeur. Zijn boodschap is duidelijk: Pride en de LGBTQ+ gemeenschap verdienen meer dan alleen oppervlakkige aandacht, zowel in de media als in de maatschappij.